İş Güvenliği Nedir?
İş Güvenliği; iş yerlerinde işlerin yürütülmesi sırasında çeşitli nedenlerden kaynaklanabilecek, işçilerin iş kazalarına uğramalarına sebebiyet verebilecek her türlü durumun önlenmesine ve işyerlerinde güvenli çalışma ortamını oluşturmak amacı ile yapılan sistemli ve bilimsel çalışmaların bütününe iş güvenliği denir.
İş Güvenliğinin amacı; Çalışanları korumak, işletmelerin ve üretimin güvenliğini sağlamak, dolayısıyla çevredeki insanların ve çevrenin korunmasını esas alarak iş güvenliğini sağlamaktır.
İş Güvenliği Uzmanı kimdir? İş Güvenliği Uzmanlığı nedir?
İş sağlığı ve güvenliği hizmetlerinde görevlendirilen, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı tarafından belgelendirilmiş mühendis, mimar veya teknik elemanlara iş güvenliği uzmanı denir.
İş güvenliği uzmanı çalıştığı işyerlerinde temel olarak ;
- Rehberlik ve danışmanlık,
- Risk değerlendirme,
- Çalışma ortamı gözetimi,
- Eğitim, bilgilendirme ve kayıt,
- İlgili birimlerle işbirliği yaparak iş güvenliği uzmanlığı yapar.
İş Güvenliği Kanunu
Ülkemizdeki yürürlülük kapsamından olan Kanun ‘6331 Sayılı İş Güvenliği Kanunu’ dur.
6331 sayılı İş Güvenliği Kanunu'nun çalışma şekliyle ilgili yönetmeliğinin 1. Maddesinde Bu Kanunun amacı; işyerlerinde iş sağlığı ve güvenliğinin sağlanması ve mevcut sağlık ve güvenlik şartlarının iyileştirilmesi için işveren ve çalışanların görev, yetki, sorumluluk, hak ve yükümlülüklerini düzenlemektir.
Bu amaç doğrultusunda iş güvenliği uzmanları da belgelendirilmiş ve çalışmaları zorunlu kılınmıştır.
İş Güvenliği Uzmanı Bulundurma Zorunluluğu
1) 50’den fazla işçi çalıştıran işyerleri için işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı çalıştırma yükümlülüğü 01.01.2013 tarihinde başlamış bulunmaktadır.
2) 50’den az işçi çalıştıran az tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri ve kamu kurumları için 01.07.2017,
3) 50’den az işçi çalıştıran tehlikeli ve çok tehlikeli sınıfta yer alan işyerleri ise 01.01.2014 tarihinden sonra işyeri hekimi ve iş güvenliği uzmanı bulundurma zorunluluğu vardır.
İş Güvenliği Uzmanlarının Çalışma Süreleri
6331 sayılı İş Güvenliği Kanunu'nun çalışma süreleriyle ilgili yönetmeliğinin 12. maddesinde; iş güvenliği uzmanlarının görevlerini yerine getirebilmesi için gerekli olan görev süreleri tehlike sınıflarına göre aşağıdaki gibi belirtilmiştir.
a) Az tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 10 dakika.
b) Tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 20 dakika.
c) Çok tehlikeli sınıfta yer alanlarda, çalışan başına ayda en az 40 dakika.
(2) Az tehlikeli sınıfta yer alan (Değişik ibare:RG-30/4/2015-29342) 1000 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her (Değişik ibare:RG-30/4/2015-29342) 1000 çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Çalışan sayısının (Değişik ibare:RG-30/4/2015-29342) 1000 sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz önünde bulundurularak birinci fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı ek olarak görevlendirilir.
(3) Tehlikeli sınıfta yer alan (Değişik ibare:RG-30/4/2015-29342) 500 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her (Değişik ibare:RG-30/4/2015-29342) 500 çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Çalışan sayısının (Değişik ibare:RG-30/4/2015-29342) 500 sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz önünde bulundurularak birinci fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı ek olarak görevlendirilir.
(4) Çok tehlikeli sınıfta yer alan (Değişik ibare:RG-30/4/2015-29342) 250 ve daha fazla çalışanı olan işyerlerinde her (Değişik ibare:RG-30/4/2015-29342) 250 çalışan için tam gün çalışacak en az bir iş güvenliği uzmanı görevlendirilir. Çalışan sayısının (Değişik ibare:RG-30/4/2015-29342) 250 sayısının tam katlarından fazla olması durumunda geriye kalan çalışan sayısı göz önünde bulundurularak birinci fıkrada belirtilen kriterlere uygun yeteri kadar iş güvenliği uzmanı ek olarak görevlendirilir.
(5) İş güvenliği uzmanları sözleşmede belirtilen süre kadar işyerinde hizmet sunar. (Değişik ikinci cümle: RG-11/10/2013-28792) Birden fazla işyeri ile kısmi süreli iş sözleşmesi yapıldığı takdirde bu işyerleri arasında yolda geçen süreler haftalık kanuni çalışma süresinden sayılmaz.
(6) (Ek:RG-30/4/2015-29342) İş güvenliği uzmanları tam gün çalıştığı işyeri dışında fazla çalışma yapamaz.